نویسنده:
روبرت زتالر
مترجم:
احسان قبادی
انتشارات:نشر چشمه
معرفی کتاب آخرین موومان
"آخرین موومان" اثری تأملبرانگیز و عمیقا تأثیرگذار از نویسندهی اتریشی رابرت زتالر است که به دلیل نثر مینیمالیستی و در عین حال شاعرانهاش شناخته میشود. در این رمان، زتالر به آخرین سفر خیالی گوستاو مالر، آهنگساز و رهبر ارکستر نامدار، میپردازد و روایت را به مراقبهای درونی دربارهی حافظه، فقدان و ناپایداری زندگی بدل میکند. با همان آرامش عمیقی که امضای آثار اوست، زتالر تصویری صمیمی از ذهن مردی ترسیم میکند که در آستانهی مرگ، به گذشتهاش بازمیگردد و پیروزیها و حسرتهایش را مرور میکند.
داستان در واپسین سفر مالر در سال ۱۹۱۱ رخ میدهد؛ زمانی که او، در حالی که از بیماریای علاجناپذیر رنج میبرد، با کشتی از اقیانوس اطلس میگذرد تا به اروپا بازگردد. روی عرشهی کشتی، دور از دیگران و تنها در کنار پرستارش، او به خاطراتش پناه میبرد-به موسیقیاش، موفقیتهای حرفهایاش و رنجهای عمیق شخصیاش. ازدواج پیچیدهاش با آلما مالر، فقدان دردناک دخترش و هزینهی عاطفی وقف زندگی به هنر، همگی در ذهنش نقش میبندند. رمان از طریق خاطراتی گذرا و مونولوگهای درونی، پرترهای از نابغهای ترسیم میکند که در میان دستاوردهای سترگ هنریاش، به ناگزیری تنهایی و زوال پی برده است. در این واپسین سفر، مالر بیش از آنکه به آینده چشم بدوزد، با گذشتهی خود دستوپنجه نرم میکند، گویی که میخواهد پیش از فرارسیدن سکوت، معنای زندگی و هنر را دریابد.
"آخرین موومان" درونمایهای تأملی دربارهی فناپذیری و میراث دارد. تأملات مالر، تضادی میان جاودانگی هنر و گذرای بودن زندگی انسان ایجاد میکند و این پرسش را پیش میکشد که پس از نواخته شدن آخرین نت، چه چیزی از یک فرد باقی میماند؟ رمان همچنین به تنهایی و بهایی که هنر از خالق خود طلب میکند، میپردازد. هرچند مالر با موسیقیاش به شهرت و جاودانگی رسیده، اما همین وسواس هنری، او را از عزیزانش دور کرده است. زتالر با ظرافت، تقابل میان روابط شخصی و تعهد بیحدوحصر به آفرینش را به تصویر میکشد. نثر موجز و در عین حال شاعرانهی او، ماهیت ناپایدار حافظه را بازتاب میدهد؛ خاطراتی که بهطرزی گریزپا در هم میآمیزند، میان شادی و اندوه نوسان میکنند و لحظاتی زودگذر را شکل میدهند که در عین سادگی، ژرف و ماندگارند.
"آخرین موومان" رمانی آرام اما قدرتمند است که تأثیری دیرپا بر خواننده میگذارد. رابرت زتالر با زبانی ساده اما سرشار از احساس، مرثیهای ادبی برای یکی از بزرگترین آهنگسازان تاریخ میآفریند. این اثر، با پرداختی ظریف به خاطرات، فقدان و قدرت ماندگار موسیقی، نهتنها وداعی باشکوه با مالر، بلکه دعوتی به تأمل دربارهی زیبایی و شکنندگی زندگی است.